Szukaj
Close this search box.

Zatrzymanie prawa jazdy: za co można stracić dokument?

Zatrzymanie prawa jazdy przez policjanta w czasie kontroli drogowej bywa kontrowersyjne, choć w większości przypadków przepisy są jednoznaczne i można łatwo zrozumieć, co ustawodawca chciał osiągnąć, wprowadzając takie rozwiązanie. Sytuacji, w których dokument zostanie odebrany, jest jednak kilka i nie zawsze procedura ta niesie ze sobą takie same konsekwencje.

Komu i jak można zatrzymać prawo jazdy

Zacznijmy od podstaw, czyli analizy Art. 135 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, bo właśnie ten fragment reguluje kwestię zatrzymywania praw jazdy.

  • Prawo jazdy może zostać odebrane przez policjanta przy każdej kontroli drogowej, jeśli nastąpią przesłanki określone w ustawie.
  • Zatrzymanie prawa jazdy na podstawie odnośnego przepisu jest możliwe wyłącznie w stosunku do dokumentów wydanych w kraju.
  • Dziś procedura zatrzymania prawa jazdy nie wymaga fizycznego odebrania dokumentu – wystarczająca jest adnotacja w systemie elektronicznym oraz wydanie pokwitowania.

Czy trzeba popełnić wykroczenie, żeby stracić prawo jazdy?

Najwięcej kontrowersji budzi ust. 1, pkt a) artykułu ustawy, który stanowi, że prawo jazdy można zatrzymać za uzasadnione podejrzenie, że kierowca prowadzi pod wpływem. Znów – intencje ustawodawcy są jasne, natomiast orzecznictwo w tej kwestii nie jest całkowicie jednolite. Faktem jednak jest, że prawo jazdy może zostać zatrzymane nie tylko wtedy, kiedy kierowca prowadzi auto pod wpływem alkoholu, ale kiedy policjant podejrzewa, że tak może być. 

W praktyce oczywiście najczęściej przeprowadzany jest test trzeźwości, natomiast przepis ten zostawia pewną swobodę interpretacyjną i można sobie wyobrazić sytuację, w której prawo jazdy zostanie zatrzymane osobie jeżdżącej odpowiedzialnie.

Zatrzymanie prawa jazdy młodym kierowcom

W stosunku do kierowców z większym stażem przepisy są w miarę proste: prawo jazdy zostanie zatrzymane po przekroczeniu 24 punktów karnych. W przypadku kierowców w okresie próbnym warunki są bardziej skomplikowane, bo prawo jazdy zostanie zatrzymane za:

  • 20 punktów zebranych w ciągu roku od wydania prawa jazdy;
  • stwierdzenie 3 wykroczeń lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu (przekroczenie prędkości o ponad 30 km/h) w okresie 2 lat od wydania prawa jazdy.

Zaświadczenie o zatrzymaniu prawa jazdy

Policjant, który zatrzymuje prawo jazdy, musi wydać kierowcy odpowiednie zaświadczenie. Jest ono dokumentem uprawniającym do prowadzenia pojazdów przez określony czas. Będzie to albo 7 dni, albo 24 godziny w zależności od podstawy zatrzymania dokumentu. Dłuższy termin obowiązuje, jeśli zostało prawo jazdy, które utraciło termin ważności lub do zatrzymania doszło z powodu podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. 24-godzinny termin obowiązuje w przypadku zatrzymania prawa jazdy „za punkty”, „za prędkość” oraz za przewożenie w autobusie większej liczby pasażerów, niż pozwala na to dowód rejestracyjny.

W pozostałych przypadkach kierowca dostanie zaświadczenie, ale natychmiast utraci uprawnienia do prowadzenia pojazdów, co oznacza, że wróci do domu z innym kierowcą albo na lawecie, przy czym warto dodać, że policjanci nie mają obowiązku oczekiwania na dojazd kierowcy np. z nieodległego miasta – mogą usunąć pojazd na koszt właściciela.

Co jeszcze warto wiedzieć o zatrzymaniu prawa jazdy?

Jest to jeden z najbardziej kontrowersyjnych i żywo komentowanych zapisów UPoRD, więc opracowań, orzeczeń i analiz dotyczących tego zagadnienia jest naprawdę wiele. W praktyce zdarzają się bezpodstawne lub wadliwie zatrzymane dokumenty, natomiast najczęściej podnosi się kwestię bezpieczeństwa, która miałaby uzasadniać wprowadzenie przepisu obarczonego pewnym ryzykiem pomyłek w stosowaniu.