Nowy rok oznacza kolejne duże zmiany. Również w Kodeksie karnym, którego nowelizacja niebawem zacznie obowiązywać. W świetle nowych przepisów możliwe stanie się bowiem odebranie samochodu lub jego równowartości. Dlatego też w poniższym artykule wyjaśniamy, w jakich przypadkach będzie ona możliwa. Przeczytaj i dowiedz się, od kiedy konfiskata samochodu zacznie obowiązywać.
Konfiskata samochodu pijanego kierowcy przegłosowana przez Sejm
Wiadomości o konfiskacie samochodu pijanego kierowcy, która zamierza się wprowadzić w Polsce, obiegła cały kraj już w lutym tego roku. To właśnie wtedy projekt ustawy trafił do Sejmu. Nie minęło kilka miesięcy, a w lipcu został on już przegłosowany przez Sejm, skąd następnie został on skierowany do Senatu. I choć 4 sierpnia 2022 roku senatorowie opowiedzieli się za odrzuceniem proponowanych zmian w całości – ustawa powróciła do niższej izby parlamentu.
Z kolei 16 listopada 2022 roku została ona przegłosowana na zgromadzeniu Sejmu. Do głosowania przystąpiło 445 posłów, spośród których 229 opowiedziało się za odrzuceniem weta Senat. Nie wiele mniej, ponieważ 206 posłów zagłosowało za poprawkami Senatu. Tak więc nowelizacja Kodeksu karnego została przegłosowana niewielką ilością głosów. Natomiast 4 grudnia prezydent podpisał się pod zmianami w ustawie.
Za co konfiskata samochodu?
Odebranie auta lub jego pieniężnej równowartości to jedna z najnowszych zmian w Kodeksie karnym, które obejmie nowelizacja podpisana niedawno przez prezydenta. Nie da się również nie zauważyć, że nowy Kodeks karny zaostrzy przepisy drogowe. Wprowadzone zmiany sprawia bowiem, że w życiu wejdzie:
- zakaz prowadzenia aut – na minimum 3 lata dla kierowców, u których badanie alkomatem wykaże powyżej 0,5 promila alkoholu;
- Odebranie samochodu – przez kierowców, u których badanie alkomatem wykaże powyżej 1,5 promila alkoholu;
- Odebranie samochodu – przez kierowców, którzy doprowadzili do wypadku, a badanie alkomatem wykryje u ponad 0,5 promila alkoholu;
- Odebranie samochodu – w przypadku, gdy kierowca okazuje się recydywistą i pomimo wcześniejszych ostrzeżeń, ponownie zostanie zatrzymany, a badanie wykaże 0,5 promila alkoholu we krwi.
Samochód osoby nietrzeźwej zostanie skonfiskowany na rzecz skarbu państwa. To jednak jeszcze nie wszystko. Nowe przepisy przewidują także zwiększenie maksymalnej kary nietrzeźwemu kierowcy – i to nawet do 16 lat pozbawienia wolności, jeśli ten spowoduje ciężki wypadek, w wyniku których ofiary wypadku doznały ciężkich obrażeń lub śmierci. Obecnie kara ta wynosi maksymalnie do 12 lat więzienia. Z kolei osoby, które po spożyciu alkoholu spowoduje spowodują ciężki uszczerbek na zdrowiu drugiej osoby zostaną skazane na karę minimum 3 lat więzienia. W obliczu spowodowania śmierci drugiej osoby, kara ta będzie wynosić minimum 5 lat.
Konfiskata samochodu czy jego równowartość?
Jak się również okazuje, nowe przepisy przewidują również zajęcie równowartości samochodu. Będzie to możliwe w przypadku, gdy nietrzeźwy kierowca nie jest właścicielem pojazdu. Suma przekazana na rzecz skarbu państwa ma być równowartością ceny samochodu, jaka widnieje w polisie ubezpieczeniowej. Jeżeli jednak pojazd nie będzie jej posiadał, wtedy pijany kierowca będzie musiał uiścić równowartość średniej ceny rynkowej.
Ponadto w obliczu wypadku i zamieszczeniu drugiego pojazdu, prowadzący będzie musiał zapłacić równowartość zniszczonego samochodu. To samo będzie dotyczyć samochodów w leasingu. Auto nie będzie zabierane, ale kierujący samochodem będzie zmuszony zobowiązania na rzecz państwa jego równowartość. Ta z kolei będzie ustalana przy udziale biegłych sądowych.
Kiedy kierowca nie straci pojazdu?
Nowelizacja Kodeksu karnego przewiduje również brak konfiskaty pojazdu dla kierowców, którzy po alkoholu prowadzą auto służbowe. Oczywiście pod warunkiem, że w trakcie kontroli, kierowca jest w trakcie wykonywania czynności zawodowych. W takim wypadku zostanie in pociągnięty do uiszczenia wpłaty w wysokości co najmniej 5000 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Zebrane w ten sposób środki zostaną przekazane ofiarom oraz rodzinom osób pokrzywdzonych w wypadkach drogowych.
Wyjątek ten ma chronić przedsiębiorców, którzy w obliczu niekompetencji swojego podwładnego mogliby stracić swój pojazd. Co ciekawe, pijany pracownik nie zostanie również pociągnięty do spłaty równowartości pojazdu, który prowadzi. Wystarczy jedynie, że przekaże hojny datek na rzecz fundacji. W tym miejscu warto również poświęcić uwagę rowerzystom, którzy w przypadku prowadzenia pod wpływem alkoholu, nie zostaną pociągnięci do konfiskaty roweru lub opłacenia jego równowartości. Dziwi to tym bardziej, że jak wynika z policyjnych statystyk, to właśnie oni stanowią nawet 1/3 nietrzeźwych.
Konfiskata samochodu za jazdę po alkoholu – od kiedy będzie obowiązywać?
Na końcu warto odpowiedzieć sobie na pytanie, kiedy zmiany w przepisach i konfiskata pojazdu wejdą w życie? Zgodnie z tym, jak w Polsce wygląda proces legislacyjny, po podpisaniu zmian przez prezydenta nowelizacja ta podlega trzymiesięcznemu vacatio legis. Jednak zmiany dotyczące odebrania samochodu lub opłacenia jego równowartości wejdą w życiu dopiero po upływie roku od chwili jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Zgodnie z tym zmiany w Kodeksie karnym zaczną obowiązywać dopiero pod koniec 2023 roku, a być może nawet i dopiero z początkiem stycznia 2024 roku. Wygląda więc na to, że po tegorocznym sylwestrze nietrzeźwym kierowcom jeszcze nie poniosą w tym roku tak przykrych konsekwencji.