Pozew to podstawowe, jeśli nie najważniejsze pismo procesowe w procedurze cywilnej – właśnie ono inicjuje drogę sądową, która umożliwia wyegzekwowanie od pozwanego należnego roszczenia. Osoba wnosząca pozew nazywana jest w naszym system powodem, po przeciwnej stronie stoi natomiast pozwany. W prawie cywilnym, w odróżnieniu od prawa karnego czy administracyjnego, obie strony charakteryzują się równością.
Kto może napisać pozew?
Bardzo wiele osób sądzi, że pisanie i składanie pozwu w sprawach cywilnych jest wyłącznym uprawnieniem prawników. Warto podkreślić jednak, że prawo do sądu przysługuje wszystkim obywatelom, dlatego w praktyce pozew może złożyć każdy. Procedura cywilna charakteryzuje się jednak dużym formalizmem, dlatego najczęściej poszczególne osoby powierzają swoje sprawy podmiotom profesjonalnym, nie chcąc uniknąć kosztownego błędu. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby samemu sformułować stosowne pismo i zapewne wiele osób uzna to za lepszy pomysł niż korzystanie z drogich usług wykształconych adwokatów czy radców prawnych.
Co musi się znaleźć w pozwie?
Konieczne elementy pozwu znajdziemy w dwóch przepisach Kodeksu postępowania cywilnego. Art. 126 zawiera wszystkie elementy każdego pisma procesowego, natomiast art. 187 te, które dodatkowo obligatoryjnie muszą znaleźć się w pozwie. Zaistnienie braku formalnego spowoduje cofnięcie pisma przez sąd wraz żądaniem jego skorygowania, najczęściej poprzez dodanie określonych informacji. Warto zdawać sobie też sprawę, że niektóre rodzaje postępowań cywilnych mogą wymagać jeszcze dodatkowych obligatoryjnych elementów np. postępowania w sprawach gospodarczych wymagają podania adresu mailowego powoda, inne nie.
Art. 126 – obligatoryjne cechy każdego pisma!
Każde pismo procesowe powinno, w tym również oczywiście pozew, powinno zawierać oznaczenie sądu, do którego jest skierowane. Warto przed wysłaniem pisma upewnić się co do właściwości miejscowej i rzeczowej sądu. W dalszej kolejności należy podać nazwiska lub nazwy stron (wraz z numerami PESEL dla osób fizycznych, NIP dla osób prowadzących działalność gospodarczą oraz KRS dla osób prawnych). Oznaczyć należy rodzaj pisma, całość zwieńczona musi zostać podpisem osobistym lub elektronicznym. Powód powinien również w pozwie wskazać na okoliczności uzasadniające jego roszczenie, a więc opisać stan faktyczny wraz ze stosowną argumentacją. Dowody, potwierdzające istnienie po stronie powoda roszczenia, powinny zostać załączone w formie załączników do pozwu. Listę załączników zamieszczamy na końcu pozwu.
Ty pozywasz, ty udowodnij!
Procedura cywilna, jak już wspomniano, zakłada równość stron. Pozwany oraz powód występują na równoważnych pozycjach, żadna z nich nie jest uprzywilejowana. Według ogólnej zasady prawa cywilnego, ciężar dowodowy spoczywa na osobie, która wywodzi ze zdarzenia pozytywne dla siebie skutki prawne. Oznacza to, że to powód musi w pierwszej kolejności uargumentować istnienie po swojej stronie roszczenia – musi on należycie udokumentować np. zawarcie określonej umowy czy poczynienie przez pozwanego na rzecz powoda szkody.
O czym należy pamiętać w pozwie – art. 187?
Art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego nakłada na powoda obowiązek dokładnego podania dochodzonej kwoty, a więc podania wartości przedmiotu sporu. Występując z powództwem trzeba być więc całkowicie pewnym tego, ile chciałoby się ugrać. Ważne jest także to, że należy koniecznie podać datę wymagalności należności objętych żądaniami pozwu. Wreszcie, istnieje obowiązek poinformowania czy strony podjęły próby mediacji lub innego, pozasądowego sposobu rozwiązania sporu. Jeśli strony takowych działań nie poczyniły, należy wyjaśnić z jakiego powodu się tak stało. Przepis ten ma przede wszystkim zwrócić uwagę na ugodowe formy załagodzenia sporu – intencją prawodawcy było z pewnością wykształcenie w społeczeństwie poczucia, że sąd jest już całkowitą ostatecznością. Praktyka pokazuje jednak, że nadal zdecydowana większość konfliktów ma swój finał na sali rozpraw.
